Świeżo palona kawa

Proces palenia kawy

Kawę ziarnistą pali się w różnych temperaturach (od 190 do 250oC) i w różnym czasie (nawet do kilkudziesięciu minut!). Do każdego gatunku kawy dobiera się inną temperaturę oraz czas prażenia – wszystko dlatego, że każda zmiana warunków palenia kawy ma ogromny wpływ na jej smak oraz aromat. Sam proces palenia kawy ziarnistej sprawia, że z ziaren kawy wydobywają się olejki eteryczne, decydujące o tym, że świeżo palona kawa ma określony smak i aromat. Palenie kawy musi być bardzo precyzyjne, ponieważ zachodzi w nim wiele gwałtownych procesów, które muszą być przerwane w określonym momencie, żeby uzyskać oczekiwany efekt. Proces palenia kawy jest przerywany przez wolniejsze chłodzenie ziaren zimnym powietrzem lub błyskawiczne – wodą. Palona kawa nabiera pożądanego aromatu i smaku dopiero po leżakowaniu, które może trwać od kilku do nawet kilkunastu dni.

Czy palenie kawy ma wpływ na jej smak i aromat?

Palenie kawy to proces mający na celu wydobycie z surowych ziaren kawy maksimum smaku i aromatu. W dużym skrócie możemy wyróżnić kawy palone metodą przemysłową (większość kaw sklepowych) oraz kawy palone tak zwaną: tradycyjną metodą wolnego wypalania i schładzania wyłącznie w strumieniach zimnego powietrza. Taka świeżo palona kawa metodą tradycyjną wyróżnia się niespotykanym wręcz bogactwem smaku i aromatu w odniesieniu do długo leżących na półkach powszechnie dostępnych kaw sklepowych. W wyniku obróbki termicznej surowego, zielonego ziarna olejki eteryczne zawarte w kawie wydobywane są na zewnętrzne warstwy ziarna i uwalniane. Olejki te parują w wyniku upływu czasu i zanikają. Zawartość olejków eterycznych podkreśla indywidualne nuty smakowe ziaren, pochodzących z różnych zakątków świata. Dlatego też na opakowaniach wielu kaw sklepowych nie znajdziemy daty wypalenia: po prostu nie ma czym się szczycić. Zazwyczaj na takich opakowaniach znajdziemy tylko datę przydatności, która często określona jest na 18-24 miesięcy od daty palenia ziarna. Świeżo palone kawy zawsze mają wybitą na opakowaniu datę palenia ziarna!

Świeżo palone kawy – jak sama nazwa wskazuje – powinny być jak najświeższe. Obowiązuje tutaj zasada podobna jak w przypadku świeżo wypieczonego pieczywa z tą różnicą, że kawa po wypaleniu potrzebuje kilku, a czasami kilkunastu dni na ustabilizowanie się. Taka kawa najlepiej smakuje, gdy będzie spożyta od kilkunastu dni do około 3 miesięcy. Aby docenić walory świeżo palonej kawy należy spożywać ją maksymalnie do 6 miesięcy od jej wypalenia, choć data jej przydatności określona jest na 12 miesięcy. Wybierając świeżo paloną kawę trzeba zwracać uwagę również na stopień palenia kawy!

Stopnie palenia kawy

palenie jasne – odbywa się w temperaturze zazwyczaj 200oC. Ziarna mają jasnobrązowy kolor i zachowują naturalną kwasowość i orzeźwiający aromat. Kawa przyrządzana z ziaren jasno palonych nie ma wyczuwalnej nuty goryczki.

palenie średnie – kawa średnio palona wypalana jest w temperaturze około 210oC. Ziarna, podobnie jak w przypadku kawy jasno palonej, są brązowe, a kawa zachowuje balans pomiędzy goryczką a kwasowością. Kawa średnio palona ma delikatny, kwiatowy aromat i smak.

palenie ciemne – kawa ciemno palona jest najlepsza dla osób, które cenią goryczką palonej kawy i nie przepadają za jej kwasowością. Palenie ciemne odbywa się w temperaturze od 225 do 250oC. Ziarna po uprażeniu są bardzo ciemne, prawie czarne. Co ciekawe, kawa wypalana w ten sposób traci najwięcej kofeiny!

Jako punkt odniesienia dla większości kaw przyjmuje się palenie średnie.

Smak i aromat kawy zależy od sposobu palenia ziaren – warto więc dopasować palone ziarna bezpośrednio pod swój własny gust i upodobania. Przyjmuje się, że kawy wypalone na jasno bądź średnio są najlepsze do zaparzania metodami alternatywnymi. Kawy palone na średnio bądź na ciemno są świetne dla ekspresów ciśnieniowych, choć nie należy tego traktować zbyt dosłownie i poszukiwać własnych preferencji.